Categories: Αρτηριακές παθήσεις

Ανεύρυσμα θωρακικής αορτής

Share

Τι είναι το ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής

Είναι η διάταση ή αύξηση της διαμέτρου της θωρακικής αορτής τουλάχιστον κατά 50% σε σχέση με τη φυσιολογική της διάμετρο. Η θωρακική αορτή είναι το τμήμα της αορτής που εκτείνεται από την αριστερή υποκλείδιο αρτηρία μέχρι το διάφραγμα.

Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται σημαντική αύξηση στη συχνότητα των ανευρυσμάτων της θωρακικής αορτής.

Τα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής ταξινομούνται σε 4 διαφορετικούς τύπους:

  • Τύπος Ι: αφορά τον ισθμό της αορτής και δεν επεκτείνεται πιο περιφερικά από το μέσο της θωρακικής αορτής.
  • Τύπος ΙΙ: αφορά το μεσαίο τμήμα της θωρακικής αορτής.
  • Τύπος ΙΙΙ: αφορά το μεσαίο τμήμα της θωρακικής αορτής και δεν επεκτείνεται πιο κεντρικά από το μέσο της θωρακικής αορτής.
  • Τύπος ΙV: αφορά όλη τη θωρακική αορτή.
Ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής τύπου I
Οι 4 τύποι ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Γιατί είναι επικίνδυνο το ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής είναι η ρήξη. Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή επιπλοκή όπου η συνολική θνητότητα είναι μεγαλύτερη από 90%.

Έχει διαπιστωθεί ότι η επικινδυνότητα ρήξης σχετίζεται άμεσα με τη διάμετρο του ανευρύσματος και γίνεται σημαντική όταν το ανεύρυσμα ξεπεράσει τα 5 εκατοστά. Για ένα ανεύρυσμα με διάμετρο 8 εκατοστά ο κίνδυνος ρήξης σε ένα χρόνο είναι 80%.

Τα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής μπορούν επίσης προκαλέσουν θρομβοεμβολικά επεισόδια στα κάτω άκρα, τους νεφρούς ή το πεπτικό σύστημα.

Ρήξη του ανευρυσματικού τοιχώματος
Ρήξη ανευρύσματος της θωρακικής αορτής στην αξονική αγγειογραφία

Ποιες είναι οι αιτιολογίες για τη δημιουργία ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Οι αιτιολογίες για τη δημιουργία ανευρύσματος της θωρακικής αορτής είναι:

  • Η αθηροσκλήρυνση (>70%): Τα ανευρύσματα αυτά παρατηρούνται από την έκτη δεκαετία και μετά σε αθηροσκληρωτικούς ασθενείς. Συχνά συνυπάρχουν στενώσεις και αποφράξεις στα στεφανιαία αγγεία και τις καρωτίδες.
  • Ο αορτικός διαχωρισμός: Το ανεύρυσμα δημιουργείται από τη διάταση του ψευδού αυλού και η εξέλιξή του εξαρτάται από την πίεση του αίματος στον αυλό αυτό.
  • Ο σχηματισμός  χρόνιου ανευρύσματος μετά από θωρακική αορτική κάκωση: τα ανευρύσματα αυτά εντοπίζονται συνήθως στον αορτικό ισθμό. Πιο σπάνια παρατηρούνται στο περιφερικό μέρος της θωρακικής αορτής.
  • Η νόσος Takayasu:  η συστηματική αυτή φλεγμονώδης νόσος είναι σπάνια. Προσβάλει συνήθως την αορτή και τους κλάδους της και είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία ανευρυσμάτων και στενώσεων.
  • Υπάρχουν και άλλες αιτιολογίες πιο σπάνιες όπως το σύνδρομο  Marfan, η νόσος Behcet, η ύπαρξη οπισθοοισοφαγικής υποκλειδίου αρτηρίας κ.α.

Ποια είναι τα συμπτώματα ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Η πλειοψηφία των ανευρυσμάτων της θωρακικής αορτής δεν προκαλεί συμπτώματα. Η διάγνωσή τους γίνεται πολλές φορές τυχαία κατά τη διάρκεια διαγνωστικών εξετάσεων που έχουν ζητηθεί για άλλο λόγο. Επειδή οι ασθενείς μέ ιστορικό ΑΚΑ έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάζουν ταυτόχρονα θωρακικό ανεύρυσμα είναι σημαντικό να κάνουν τις κατάλληλες εξετάσεις.

Το ανεύρυσμα μπορεί να προκαλέσει ενοχλήσεις ή πόνο από την πίεση που ασκεί σε γειτονικά όργανα. Το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο πόνος πίσω στην πλάτη. Πιο σπάνια παρατηρείται δυσφαγία, δυσφωνία, δύσπνοια ή θρομβοεμβολικά επεισόδια.

Δυστυχώς τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της ρήξης.

Είναι απαραίτητη η διερεύνηση για ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής σε ασθενείς με ανεύρυσμα στην κοιλιακή αορτή.
Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι ο πόνος στην πλάτη

Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για να γίνει διάγνωση και να προγραμματιστεί η ενδεχόμενη θεραπεία

Η αξονική αγγειογραφία αποτελεί την καλύτερη απεικονιστική μέθοδο των ανευρυσμάτων της θωρακικής αορτής. Επιτρέπει τη διάγνωση, την ανάλυση όλης της αορτής από την καρδιά έως τις λαγώνιες αρτηρίες και δίνει τις περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του ανευρύματος.

Είναι η μέθοδος εκλογής πριν γίνει  χειρουργική ή ενδοαυλική επέμβαση , επιτρέπει τη μέτρηση απαραίτητων ανατομικών δεδομένων («sizing ») και δείχνει την ύπαρξη θρόμβου και τη σχέση του ανευρύσματος με τα άλλα όργανα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις η αξονική αγγειογραφία μπορεί να αντικατασταθεί από την μαγνητική τομογραφία.

Ανεύρυσμα της θωρακικής και της κοιλιακής αορτής στην αξονική αγγειογραφία
Ανεύρυσμα της θωρακικής και της κοιλιακής αορτής στην αξονική αγγειογραφία

Ποιες είναι οι ενδείξεις για θεραπεία ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Οι ενδείξεις για θεραπεία ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής είναι:

Διάμετρος του ανευρύσματος > 60 mm ή > δύο φορές τη φυσιολογική διάμετρο της αορτής.

Διάμετρος του ανευρύσματος > 50 mm με γρήγορη αύξηση της.

Ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής με συμπτωματολογία δηλαδή άλγος, λοίμωξη, εμβολή και φυσικά η ρήξη.

Σε περίπτωση σακοειδούς μορφολογίας του ανευρύσματος, παρουσίας ανευρύσματος σε γυναίκα,  ή ορισμένες άλλες πιο σπάνιες περιπτώσεις όπως το σύνδρομο Marfan, ο αγγειοχειρουργός ίσως θεωρήσει σκόπιμο να πρoτείνει θεραπεία για ΑΘΑ > 50 mm.

Σακοειδές ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής στην αγγειογραφία
Σακοειδές ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής στην αξονική αγγειογραφία

Τι είναι και πως γίνεται η κλασσική ‘ανοικτή’ χειρουργική επέμβαση ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Η χειρουργική προσέγγιση ακολουθεί την αρχή του αποκλεισμού και της συρραφής με τη βοήθεια αιμάτωσης της περιφερικής αορτής μέσω εξωσωματικής κυκλοφορίας.

Η εγχείρηση αυτή γίνεται με γενική αναισθησία. Ο αγγειοχειρουργός πραγματοποιεί μια αριστερή θωρακοτομή, παρασκευάζει την αορτή και τοποθετεί λαβίδες αποκλεισμού πάνω και κάτω από το ανεύρυσμα, ώστε να το αποκλείσει από την κυκλοφορία. Μετά τον αποκλεισμό, ο ανευρυσματικός σάκος ανοίγεται και ένα ειδικό συνθετικό μόσχευμα ράβεται στην αορτή.

Οι ενδείξεις της ανοιχτής χειρουργικής επέμβασης έχουν μειωθεί σημαντικά καθώς πολλές από τις επεμβάσεις μπορούν να γίνουν ενδοαυλικά. Είναι η μέθοδος εκλογής εάν δε μπορεί να γίνει ενδοαυλική αποκατάσταση ή σε περίπτωση νόσων του ελαστικού ιστού όπως το σύνδρομο Marfan.

Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση για ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής
Κονσόλα εξωσωματικής κυκλοφορίας
Αριστερή θωρακοτομή

Τι είναι και πως γίνεται η ‘ελάχιστα επεμβατική’ ενδαγγειακή θεραπεία ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Είναι μια σύγχρονη ελάχιστα επεμβατική τεχνική με την οποία μπορεί να θεραπευτεί πλέον το μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών με ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής. Επιδιώκει τον αποκλεισμό του ανευρυσματικού σάκου από την κυκλοφορία.

Μετά από τη χειρουργική αποκάλυψη της μηριαίας αρτηρίας, γίνεται εισαγωγή ενός ειδικού συνθετικού μοσχεύματος το οποίο με τη βοήθεια διεγχειρητικής αγγειογραφίας, προωθείται και τοποθετείται στη θωρακική αορτή. 
Δεν χρειάζεται θωρακοτομή ούτε αποκλεισμός της θωρακικής αορτής.

Υπάρχουν συγκεκριμένα ανατομικά κριτήρια τα οποία επιτρέπουν ή όχι την ενδοαυλική θεραπεία. Ο αγγειοχειρουργός μετά από εξέταση του ασθενούς και ανάλυση της αξονικής αγγειογραφίας καθορίζει εάν η θεραπευτική αυτή μέθοδος είναι εφικτή και ασφαλής. 
Ο χρόνος νοσηλείας μετά την επέμβαση είναι συνήθως 2 με 4 ημέρες.
 Η περιεγχειρητική θνητότητα και νοσηρότητα της ενδοαυλικής αυτής θεραπείας είναι πολύ χαμηλότερη σε σχέση με την ανοιχτή κλασσική επέμβαση.

Ενδοαυλικό μόσχευμα θωρακικής αορτής με αποκλεισμό του ανευρυσματικού σάκου
Ενδοαυλικό μόσχευμα θωρακικής αορτής στην αξονική αγγειογραφία

Ποιες προφυλάξεις πρέπει να πάρουμε κατά τη διάρκεια της ενδοαυλικής θεραπείας ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Οι ακόλουθες προφυλάξεις μπορεί να βοηθήσουν ώστε να αποφευχθεί όσο το δυνατό περισσότερο η πιθανότητα περιεγχειρητικής ισχαιμίας του νωτιαίου μυελού.

Η πιθανότητα αυτή είναι μικρή αλλά αυξάνεται σε περίπτωση ανευρύσματος όλης της θωρακικής αορτής (τύπου IV), ή σε ασθενείς με ιστορικό επέμβασης για ΑΚΑ.

Για να μειωθεί η πιθανότητα αυτή είναι χρήσιμο:

  1. Ο ασθενής να βρίσκεται σε σταθερή αιμοδυναμική κατάσταση κατά τη διάρκεια της επέμβασης αλλά και μετεγχειρητικά.
  2. Να υπάρχει καλή αιμάτωση της αριστερής υποκλειδίου αρτηρίας.
  3. Να γίνει τοποθέτηση συστήματος παροχέτευσης εγκεφαλονωτιαίου υγρού πριν την επέμβαση. Επιτρέπει τη μείωση της πίεσης παροχής του νωτιαίου μυελού όταν είναι αυξημένη και χρηιμοποιείται διεγχειρητικά και για τις πρώτες 48 ώρες μετά την επέμβαση.
Η στενή περιεγχειρητική παρακολούθηση των αιμοδυναμικών παραμέτρων είναι απαραίτητη
Παροχέτευση εγκεφαλονωτιαίου υγρού
Για την καλή αιμάτωση της αριστερής υποκλειδίου αρτηρίας μπορεί να χρειαστεί επανεμφύτευσή της στην αριστερή καρωτίδα

Ποιοι τύποι ενδαυλιακών μοσχευμάτων χρησιμοποιούνται συχνότερα για την ενδαγγειακή θεραπεία ενός ανευρύσματος της θωρακικής αορτής

Υπάρχουν πολλοί τύποι ενδοαυλικών μοσχευμάτων για τη θωρακική αορτή.

Τα μοσχεύματα αυτά που χρησιμοποιούνται για την ενδαγγειακή θεραπεία, έχουν εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια και είναι προϊόντα υψηλής τεχνολογίας.

Οι τρεις τύποι ενδοαυλικών μοσχευμάτων που χρησιμοποιούνται πιο συχνά στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α είναι:

  • Το ενδοαυλικό μόσχευμα TAG (Gore)
  • Το ενδοαυλικό μόσχευμα TX2-proform (Cook medical)
  • Το ενδοαυλικό μόσχευμα Talent/Valiant (Medtronic)
Το ενδοαυλικό μόσχευμα TX2 proform, Cook medical
Το ενδοαυλικό μόσχευμα TAG, Gore medical
Το ενδοαυλικό μόσχευμα Talent, Medtronic
Νικόλαος Παρασκευάς

Recent Posts

  • Τελευταίες εξελίξεις / Νέα

Στένωση καρωτίδας και εγκεφαλικά επεισόδια

Οι καρωτίδες είναι οι βασικές αρτηρίες που παρέχουν αίμα στον εγκέφαλο. Βρίσκονται  στον τράχηλο, όπου ανεβαίνουν κάθε μία προς το…

5 months ago
  • Τελευταίες εξελίξεις / Νέα

Είναι η φλεβική ανεπάρκεια η αιτία του συνδρόμου των ανήσυχων ποδιών σας;

Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (Restless Legs Syndrome - RLS), γνωστό και ως νόσος Willis-Ekbom, είναι μια νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει…

12 months ago
  • Τελευταίες εξελίξεις / Νέα

Έχω κιρσούς, είναι ασφαλές να πάω για τρέξιμο;

«Επιτρέπεται» το τρέξιμο από όσους έχουν κιρσούς; Την απάντηση δίνει ο Δρ Νικόλαος Παρασκευάς, Αγγειοχειρουργός και διευθυντής της Β’ Αγγειοχειρουργικής…

2 years ago
  • Τελευταίες εξελίξεις / Νέα

Αισθητική φλεβολογία: αντιμετώπιση ευρυαγγειών & κιρσών

Η φλεβική ανεπάρκεια είναι μία εξαιρετικά συχνή πάθηση. Σχεδόν το 50% των γυναικών και το 25% των ανδρών πάσχουν από…

2 years ago
  • Τελευταίες εξελίξεις / Νέα

«e-θρόμβωσης»: Η θανατηφόρος απειλή της παρατεταμένης χρήσης υπολογιστών

Το φαινόμενο της «e-θρόμβωσης» δηλαδή της θρομβοεμβολής που σχετίζεται με καθιστή ακινησία και χρήση υπολογιστή  (more…)

2 years ago
  • Τελευταίες εξελίξεις / Νέα

7 απαντήσεις για το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής

Τι είναι; Η αορτή είναι η μεγαλύτερη αρτηρία στο ανθρώπινο σώμα. Το τμήμα της αορτής που βρίσκεται στην κοιλιακή χώρα…

3 years ago

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για καλύτερη φυλλομέτρηση.